Newterm Lucjan Przykorski

   ul. Potockich 50
   04-534 Warszawa
   tel: +48 22 812 54 75
   fax: +48 22 812 54 60
   

SZARP PLC HOWTO

Celem niniejszego HOWTO jest zapoznanie czytelnika z różnorodnymi zagadnieniami związanymi z automatyką przemysłową oraz technologią stosowaną w ciepłownictwie. Znaczna część poświęcona jest budowie oraz programowaniu i eksploatacji sterowników firmy Z-ELEKTRONIK, jak również informacjami o cechach różnych wersji firmware'u autorstwa firmy PRATERM do tych sterowników, tworzeniu oprogramowania oraz dokumentacji czy prostego serwisu (początkowo dokument ten dotyczył wyłącznie regulatora Z-ELEKTRONIK - stąd jego poprzednia nazwa Z-HOWTO). Oprócz tego opisane są inne rozwiązania, urządzenia czy oprogramowanie wykorzystywane w systemach automatyki PRATERM.

$Id: szarp-plc-howto.sgml 6668 2017-12-12 11:05:54Z match $

Paweł Kolega

Jarosław Janik

Marcin Goliszewski

Tomasz Światowiec

Tomasz Pieczerak


Spis treści
1. Podstawowa budowa sterownika
1.1. Schemat blokowy sterownika
1.2. Płytki analogowe
1.3. Bateria litowa
1.4. Pamięć EPROM
1.5. Pamięć EEPROM
1.6. Rozszerzona pamięć RAM (XRAM)
1.7. Zespół czterech przełączników DIP switch
2. Bezpośrednia komunikacja użytkownika ze sterownikiem
2.1. Manipulator
2.2. Panel wyświetlaczy
3. Oznaczenia na sterownikach i ich powiązanie z programami technologicznymi
3.1. Oznaczenia sterowników
3.2. Oznaczenia programów technologicznych
3.3. Powiązania oznaczeń
4. Programowanie sterownika firmy Z-ELEKTRONIK
4.1. Organizacja pamięci programu
4.2. Ważniejsze procedury i struktury zdefiniowane w pamięci EPROM
4.3. Struktura programu technologicznego
4.4. Zasady obowiązujące przy pisaniu programów technologicznych
4.5. Biblioteka procedur dla programów technologicznych
4.5.1. Układ plików biblioteki
4.5.2. Sposób użycia biblioteki
4.5.3. Wersjonowanie biblioteki
4.5.4. Pliki logów
4.5.5. Zasady obowiązujące przy modyfikowaniu plików biblioteki
5. Protokół komunikacyjny sterownika
5.1. Odczyt danych ze sterownika
5.2. Zapis danych do sterownika
5.2.1. Zapis danych do sterownika z platformą 2313 lub nowszą
5.3. Odczyt zaprogramowanych wartości parametrów stałych i paczek czasowych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.3.1. Przykładowe odpowiedzi sterownika
5.4. Programowanie parametrów stałych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.5. Programowanie paczek czasowych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.5.1. Resetowanie paczek czasowych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.5.2. Wybór typu paczek czasowych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.5.3. Właściwe programowanie paczek czasowych (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.6. Identyfikacja platformy oraz wersji programu technologicznego (tylko platforma 2315 i nowsze)
5.7. Programowanie zegara czasu rzeczywistego sterownika (tylko platforma 3000 i nowsze)
5.8. Programowanie pamięci EEPROM
5.9. Komunikacja z innymi sterownikami po magistrali RS-485
6. Rozwiązywanie problemów związanych ze sterownikiem Z-Elektronik
6.1. Problem samoczynnego resetu sterownika
6.2. Problem niemożności uruchomienia sterownika
6.3. Problem niemożności zaprogramowania sterownika
6.4. Problem nie zapisywania parametrów do pamięci sterownika po wyłączeniu zasilania
7. Protokół komunikacyjny licznika energii elektrycznej LandisGyr ZMD405CT44.2407
7.1. Odpytywanie licznika
7.2. Odczyt danych z licznika
7.3. Tabela funkcji licznika
8. Protokół komunikacyjny regulatora LUMEL RE-31
8.1. Odpytywanie sterownika
8.2. Odczyt danych ze sterownika
8.3. Tabela funkcji sterownika
8.4. Konfiguracja demona lmldmn
9. Parametry demona rsdmn
10. Parametry demona rsdmn2
11. Tips & Tricks
11.1. Testowanie komunikacji ze sterownikami ZET, SK2000 i SK4000
12. Kompilacja programów technologicznych sterowników z wykorzystaniem skryptu verslin
12.1. Założenia funkcjonalne
12.2. Instalacja skryptu verslin
12.2.1. DOSemu/DOSBox/Keil v3.20
12.2.2. wine/Keil v6.20
12.2.3. Pliki konfiguracyjne
12.3. Sposób użycia
12.3.1. Uwagi odnośnie starszych wersji verslina / versmana
12.4. Znane błędy
12.5. Przykładowy plik szarp-plc.cfg
12.6. Przykładowe pliki make.bat
13. Automatycznie generowana dokumentacja do programów technologicznych przy użyciu skryptu docgen
13.1. Sposób użycia skryptu docgen
13.2. Dokumentacja programów technologicznych
13.2.1. Wykorzystanie preprocesora języka C
13.2.2. Sekcja parametrów programowalnych stałych
13.2.3. Sekcja parametrów programowalnych - paczek czasowych
13.2.4. Sekcja parametrów wyświetlanych
13.2.5. Sekcja wejść analogowych
13.2.6. Sekcja pomiarów analogowych
13.2.6.1. Współpraca z bazą danych
13.2.7. Sekcja wejść binarnych
13.2.8. Sekcja wyjść analogowych
13.2.9. Sekcja wyjść przekaźnikowych
13.2.10. Sekcja komentarza ogólnego
13.2.10.1. Podsekcja jednoparagrafowa
13.2.10.2. Podsekcja listingu
13.2.10.3. Podsekcja warunkowa
13.2.10.4. Kopiowanie nazw z tablicy parametrów wyświetlanych
13.2.11. Sekcja komentarzy dołączalnych
13.2.12. Dołączanie komentarzy z zewnętrznych plików
13.2.13. Wstawianie formuł matematycznych
13.2.14. Parametryzowanie komentarza zmiennymi
13.2.15. Automatycznie generowane opisy parametrów na podstawie konfiguracji
13.3. Automatyczne sprawdzanie poprawności ortograficznej
13.4. Dobre zwyczaje obowiązujące przy pisaniu dokumentacji
13.5. Generowanie dokumentacji do pliku PDF
13.6. Generowanie dokumentacji do pliku PDF przy użyciu programu htmldoc
13.7. Generowanie dokumentacji do pliku PDF przy użyciu programu OpenOffice.org
14. Tworzenie wzorów na potrzeby dokumentacji z wykorzystaniem programu LaTeX
14.1. Przykład równania a=b/c
14.2. Przykład średniej arytmetycznej
14.3. Podstawowe znaczniki formatujące
15. Tabela oporności czujników Pt100
16. Format zapisu protokołów komunikacyjnych
17. Tabela kodów ASCII
18. Przenoszenie programów z platformy 2313 (2305) na 2320 i nowsze oraz z 2309 na 2315/2316 (mini HOWTO)
18.1. Zmiany w programie technologicznym
18.2. Pierwsza kompilacja programu technologicznego na nowej platformie
18.3. Dodatkowe uwagi nt. platformy 2320
18.4. Dodatkowe uwagi nt. platformy 2321
19. Przenoszenie programów z platformy 2321 na 3000 i nowsze (mini HOWTO)
19.1. Zmiany w programie technologicznym
19.1.1. Proste podejście do zmian w programie technologicznym
19.1.2. Eleganckie podejście do zmian w programie technologicznym
20. Sprawdzanie poprawności parametrów technologicznych przy pomocy programu narzędziowego checker
20.1. Składnia języka Lua
20.1.1. Komentarz
20.1.2. Deklaracje zmiennych
20.1.3. Operatory logiczne
20.1.4. Instrukcje warunkowe
20.1.5. Pętle
20.1.6. Procedury i funkcje
20.2. Tworzenie reguł dla programu checker
20.3. Predefiniowane funkcje
20.4. Przykłady reguł
20.5. Składnia wywołania programu checker
20.6. Instalacja programu checker na serwerze SZARP
21. Obsługa systemu monitoring parametrów
21.1. Budowa relacyjnej bazy danych systemu
21.1.1. Tabela ALARMS
21.1.2. Tabela CITY
21.1.3. Tabela DATA
21.1.4. Tabela USER
21.2. Instalacja programu chkdmn
21.3. Monitoring parametrów - interfejs WWW
21.3.1. Interfejs WWW - Prezentacja alarmów
21.3.2. Interfejs WWW - Konfiguracja alarmów
22. Programowanie sterowników ZET-Elektronik w systemie MS-Windows
22.1. Użycie programu sendhexw
22.2. Przeprogramowanie sterownika ZET-Elektronik krok po kroku
23. Kalkulator opłacalności nowego przyłącza
23.1. Parametr 1. Tytuł: <Tyt>
23.2. Dane podstawowe
23.2.1. Parametr 2. Węzeł <Tw>
23.2.2. Parametr 3. Powierzchnia ogrzewana <Po>
23.2.3. Parametr 4. Przewidywana roczna sprzedaż ciepła CO <PrscCO>
23.2.4. Parametr 5. Przewidywana roczna sprzedaż ciepła CWU <PrscCWU>
23.2.5. Parametr 6. Przewidywana roczna sprzedaż ciepła sumaryczna <Prscs>
23.2.6. Parametr 7. Przewidywana moc CO <PmCO>
23.2.7. Parametr 8. Przewidywana moc CWU <PmCWU>
23.2.8. Parametr 9. Przewidywana moc sumaryczna <Pms>
23.2.9. Parametr 10. Długość przyłącza <Dp>
23.2.10. Parametr 11. Ciśnienie dyspozycyjne w miejscu przyłączenia <Cdwmp>
23.2.11. Parametr 12. Maksymalna różnica wysokości <Mrw>
23.2.12. Parametr 13. Przepływ przyłącza <Pp>
23.2.13. Parametr 14. Proponowana średnica rury <Psr>
23.2.14. Parametr 15. Cena rury za 1mb (TYP 1-1) <Crz1mbTYP_1-1>
23.2.15. Parametr 16. Cena rury za 1mb (TYP 2-2) <Crz1mbTYP_2-2>
23.2.16. Parametr 17. Cena rury za 1mb (TYP TWINPIPE) <Crz1mbTYP_TWINPIPE>
23.2.17. Parametr 18. Liczba Reynoldsa <Lr>
23.2.18. Parametr 19. Typ przepływu <Tp>
23.2.19. Parametr 20. Prędkość cieczy <Pc>
23.2.20. Parametr 21. Współczynnik tarcia <Wt>
23.2.21. Parametr 22. Współczynnik oporów hydraulicznych <Woh>
23.2.22. Parametr 23. Przekrój rury <Pr>
23.2.23. Parametr 24. Pojemność rury <Por>
23.2.24. Parametr 25. Czas przebywania cieczy w rurze <Cpcwr>
23.2.25. Parametr 26. Spadek mocy na tłoczeniu <Smnt>
23.2.26. Parametr 27. Spadek ciśnienia <Sc>
23.2.27. Parametr 28. Strata energii cieplnej na izolacji TYP 1-1 (standard) <SecniTYP_1-1>
23.2.28. Parametr 29. Strata energii na izolacji TYP 2-1 (plus/standard) <SecniTYP_2-1>
23.2.29. Parametr 30. Strata energii na izolacji TYP 2-2 (plus) <SecniTYP_2-2>
23.2.30. Parametr 31. Strata energii na izolacji (TYP TWINPIPE) <SecniTYP_TWINPIPE>
23.2.31. Parametr 32. Cena przyłącza TYP 1-1 (standard) <CpTYP_1-1>
23.2.32. Parametr 33. Cena przyłącza TYP 2-1 (plus/standard) <CpTYP_2-1>
23.2.33. Parametr 34. Cena przyłącza TYP 2-2 (plus) <CpTYP_2-2>
23.2.34. Parametr 35. Cena przyłącza TYP TWINPIPE <CpTYP_TWINPIPE>
23.2.35. Parametr 36. Koszt węzła <Kw>
23.2.36. Parametr 37. Całkowity koszt inwestycji TYP 1-1 (standard) <CkiTYP_1-1>
23.2.37. Parametr 38. Całkowity koszt inwestycji TYP 2-1 (plus/standard) <CkiTYP_2-1>
23.2.38. Parametr 39. Całkowity koszt inwestycji TYP 2-2 (plus) <CkiTYP_2-2>
23.2.39. Parametr 40. Całkowity koszt inwestycji (TYP TWINPIPE) <CkiTYP_TWINPIPE>
23.2.40. Parametr 41. Prosty czas zwrotu TYP 1-1 (standard) <PczTYP_1-1>
23.2.41. Parametr 42. Prosty czas zwrotu TYP 2-1 (plus/standard) <PczTYP_2-1>
23.2.42. Parametr 43. Prosty czas zwrotu TYP 2-2 (plus) <PczTYP_2-2>
23.2.43. Parametr 44. Prosty czas zwrotu (TYP TWINPIPE) <PczTYP_TWINPIPE>
23.3. Dane zaawansowane
23.3.1. Parametr 45. Precyzja obliczeń <Pob>
23.3.2. Parametr 46. Współczynnik sprzedaży CO <WsCO>
23.3.3. Parametr 47. Współczynnik sprzedaży CWU <WsCWU>
23.3.4. Parametr 48. Współczynnik mocy CO <WmCO>
23.3.5. Parametr 49. Współczynnik mocy CWU <WmCWU>
23.3.6. Parametr 50. Ciśnienie dyspozycyjne w węźle <Cdww>
23.3.7. Parametr 51. Temperatura zasilania w sezonie grzewczym <Tzwsg>
23.3.8. Parametr 52. Temperatura powrotu w sezonie grzewczym <Tpwsg>
23.3.9. Parametr 53. Ilość dni w sezonie grzewczym <Idwsg>
23.3.10. Parametr 54. Temperatura zasilania w sezonie letnim <Tzwsl>
23.3.11. Parametr 55. Temperatura zasilania w sezonie letnim <Tzwsl>
23.3.12. Parametr 56. Ilość dni w sezonie letnim <Idwsl>
23.3.13. Parametr 57. Temperatura zasilania węzła <Tzw>
23.3.14. Parametr 58. Temperatura zasilania węzła <Tzw>
23.3.15. Parametr 59. Średnie schłodzenie w węźle <Ssww>
23.3.16. Parametr 60. korekta długości rur na zawory i kolana <Kdrnzik>
23.3.17. Parametr 61. Współczynnik chropowatości ścianki <Wcs>
23.3.18. Parametr 62. Gęstość cieczy <Gc>
23.3.19. Parametr 63. Współczynnik lepkości kinematycznej <Wlk>
23.3.20. Parametr 64. Przyśpieszenie ziemskie <Pz>
23.3.21. Parametr 65. Granica laminarności Reynoldsa <Glr>
23.3.22. Parametr 66. Współczynnik przewodności cieplnej stali <Wpcs>
23.3.23. Parametr 67. Współczynnik przewodności cieplnej rury PE-HD <Wpco>
23.3.24. Parametr 68. Współczynnik przewodności cieplnej ziemi <Wpcz>
23.3.25. Parametr 69. Współczynnik przewodności cieplnej izolacji <Wpci>
23.3.26. Parametr 70. Naziom gruntu <Ng>
23.3.27. Parametr 71. Odległość między płaszczami rur <Ompr>
23.3.28. Parametr 72. Temperatura gruntu <Tg>
23.3.29. Parametr 73. Zysk ze zmniejszenia strat na przesyle <Zzzsnp>
23.3.30. Parametr 74. Marża <M>
23.3.31. Parametr 75. Współczynnik inwestycyjny (prace ziemne/rury) <Wi>
23.3.32. Parametr 76. Amortyzacja inwestycji <Ai>
23.4. Wyliczanie strat ciepła w rurach preizolowanych
23.4.1. Opór ciepła rury stalowej
23.4.2. Opór ciepła osłony PE-HD
23.4.3. Opór ciepła ziemi
23.4.4. Opór ciepła izolacji
23.4.5. Opór ciepła między rurami
23.4.6. Współczynnik strat ciepła na zasilaniu
23.4.7. Współczynnik strat ciepła na powrocie
23.4.8. Moc strat ciepła w sezonie grzewczym
23.4.9. Moc strat ciepła w sezonie letnim
23.4.10. Całkowita strata energii
23.4.11. Głębokość osi rury TWINPIPE
23.4.12. Temperatura symetryczna rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.13. Temperatura symetryczna rur TWINPIPE w sezonie letnim
23.4.14. Temperatura asymetryczna rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.15. Temperatura symetryczna rur TWINPIPE w sezonie letnim
23.4.16. Dodatkowy współczynnik cząstkowy rur TWINPIPE
23.4.17. Współczynnik cząstkowy rur TWINPIPE
23.4.18. Średnica zewnętrznej izolacji rur TWINPIPE
23.4.19. Symetryczna składowa cząstkowa rur TWINPIPE
23.4.20. Asymetryczna składowa cząstkowa rur TWINPIPE
23.4.21. Współczynnik strat ciepła na zasilaniu rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.22. Współczynnik strat ciepła na zasilaniu rur TWINPIPE w sezonie letnim
23.4.23. Współczynnik strat ciepła na powrocie rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.24. Współczynnik strat ciepła na powrocie rur TWINPIPE w sezonie letnim
23.4.25. Moc strat ciepła rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.26. Moc strat ciepła rur TWINPIPE w sezonie grzewczym
23.4.27. Całkowita strata energii rur TWINPIPE
23.4.28. Przykładowe parametry rur preizolowanych
23.5. Export danych do OpenOffice.org CALC
24. Specjalne tryby pracy sterownika z platformą 3000 lub nowszą
24.1. Tryb pracy bez programu technologicznego
24.2. Tryb testowania hardware sterownika
25. Skrócona instrukcja obsługi panelu operatorskiego regulatora wody powrotnej Simatic w ZEC Modlin
26. Inne urządzenia wykorzystywane w sytemie SZARP.
26.1. Przetwornica częstotliowści (falownik) VACON NXL
26.2. Przetwornica częstotliowści (falownik) VACON 100
26.3. Rejestrator parametrów sieci energetycznej Diris Am
26.4. Licznik energii elektrycznej Pozyton EAP
26.5. Licznik energii elektrycznej Pozyton EQABP
26.6. Licznik energii elektrycznej Pozyton EQM
26.7. Licznik energii elektrycznej Pozyton LZQM
26.8. Sumator energii elektrycznej KWMS 3B
26.9. Ciepłomierz Kamstrup 601
26.10. Ciepłomierz Kamstrup 66C (Multical IV)
26.11. Ciepłomierz Invensys PolluStat E
26.12. Ciepłomierz Danfoss/Siemens Infocal 5
26.13. Konwerter A/C Lumel SM-1
26.14. Przelicznik Metronic 3000
26.15. Rejestrator KD7
26.16. Ciepłomierz MREC-101
26.17. Sterownik SAIA
26.18. Konwerter Kamstrup Active
26.19. Regulator Lumel RE-44
26.20. Moduł wejść analogowych MOXA ioLogik E1240
26.21. Moduł wejść analogowych MOXA ioLogik E1242
26.22. Bramka MGate MB3000 Series
26.23. Przepływomierz ultradźwiękowy SONIX 10D
26.24. Tlenomierz ORBISPHERE Model G1100 Sensor and 410 Analyzer
26.25. Moduł pomiaru temperatury Inveo Nano Temp
26.26. Regulator PID MikroB MRC-03
26.27. Stacja pogodowa Lufft WS600
26.28. Laserowy czujnik pyłu / czystości powietrza PM2.5 SDS018
26.29. Bargraf Lumel NA6
26.30. Miernik parametrów sieci elektroenergetycznej Lumel ND20
26.31. Tlenomierz Sensor Products C-101/102
26.32. Przepływomierz ultradźwiękowy Sonix 10D
26.33. Waga Procelwag ELWAG-M-T
26.34. Import z zewnętrznego systemu SCADA przez protokół DDE
26.35. Import z zewnętrznego systemu SCADA przez protokół Modbus
Spis tabel
7-1. Funkcje dostępne dla licznika LandisGyr
8-1. Funkcje dostępne dla sterownika LUMEL
13-1. Przykładowa tabela ze spisem parametrów stałych
15-1. Tabela oporności czujników Pt100
17-1. Tablica kodów ASCII
19-1. Tabela zmian nazw przy przenoszeniu programu technologicznego z platformy 2321 na platformę 3000 lub nowszą
23-1. Przykładowe parametry rur preizolowanych TYP 1-1
23-2. Przykładowe parametry rur preizolowanych TYP 2-2
23-3. Przykładowe parametry rur preizolowanych TYP TWINPIPE
26-1. Numery funkcji i adresy MODBUS przetwornicy częstotliwości Vacon NXL
26-2. Adresy MODBUS przetwornicy częstotliwości Vacon 100
Spis rysunków
1-1. Schemat blokowy sterownika
2-1. Manipulator
2-2. Panel wyświetlaczy
6-1. Fragment płyty głównej sterownika ZET firmy Z-Elektronik
20-1. Definicja współczynnika korelacji Pearsona
20-2. Nieprawidłowy pomiar prędkości rusztu
20-3. Prawidłowy pomiar prędkości rusztu
21-1. Główna strona interfejsu
21-2. Interfejs - szczegółowe informacje
21-3. Interfejs - szczegółowe informacje po zalogowaniu
22-1. Sposób dostępu do Menadżera urządzeń
22-2. Okno Menadżera urządzeń
22-3. Edycja pliku wsadowego
22-4. Edycja pliku wsadowego
22-5. Prawidłowe programowanie sterownika ZET-Elektronik
22-6. Błąd komunikacji ze sterownikiem ZET-Elektronik
22-7. Nieprawidłowa komunikacja ze sterownikiem ZET-Elektronik
23-1. Swamee-Jain equation
23-2. Colebrook-White equation 1
23-3. Colebrook-White equation 2
23-4. Okno eksportu do CSV
23-5. Okno eksportu do CSV z zaznaczoną pojedynczą linią
23-6. Menu wklej specjalnie
23-7. Okno dialogowe Wklej specjalnie
23-8. Okno dialogowe Import tekstu
23-9. Główne okno OpenOffice.org